“සිත ඔබ පාමුල රඳවා - බිඳී සෙනෙහස ගිනි උහුලා
අහිමි විජිතයෙන් සමුගෙන යන්නම් - ඔබට සෝ තැවුල් නොම වේවා...."
යන ගීතය පසුගිය දවසක මම මුහුණු පොතේ කලක් තිස්සේ ලියන ගීත විචාර අතරට එක් කරගත්තේ මගේ හිත නැවතුණු විශේෂ හේතුවක් නිසා. එනම් මේ ගීතයේ ආදරය යන සංකල්පය මනුෂ්යත්වය තුළ සම්මිශ්රණය කර විහිදාලන භාව සමුදාය ඉතාමත් ගැඹුරු වෙසින් මගේ හදවතට දැනුණු හින්දා. ඔබට සෝ තැවුල් නොම වේවා යන ප්රාර්ථනාවෙන් අහිමි වූ ස්නේහයකින් සමුගෙන යන්නට තරම් ඔබට ආදරණීය විය හැකිනම්, ඉවසිලිවන්ත විය හැකිනම්, වේදනාව දරාගනිමින් අනෙකාගේ ජීවිතය මත සමුගැනීමෙන් ඉනික්බිතිත් සෙත් කවියක් සේ ගැයෙන්නට හැකි නම් ඔබ ඇත්තටම ආදරය, ප්රේමය වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම හඳුනාගත් හදවතක් ඇති කෙනෙක්. හැම හමුවීමකම අවසානය එක්වීමක් නොවෙන්න පුළුවන්. එක් වීමකට කවදාවත් වරම් නොලබන ඉඩ හසරක දෙදෙනෙක් මුණගැසෙන්නත් පුළුවන්. හමුවුණේ ආදරය පෙරදැරිව නම් ඇයි ඔබ වෛරය, කලකිරීම, ද්වේශය, පලිගැනීම වැනි සිතුවිලි පෙරදැරිව වෙන් වෙන්නෙ?
අත්හල යුතු තැන, අත්හල යුතු දින ආදරය ආදරයෙන්ම අත් හරින්න. ප්රේමය ප්රේමයෙන්ම අත් හරින්න.... ඒ අත්හැරීම කෙතරම් සුවදායකයි සිතන්න.
වෛරය, කලකිරීම, පලිගැනීම වැනි සිතුවිලි මහා ගින්දරක් වගේ... ගින්දරකින් නික්මෙන්නෙ ඉවසිය නොහැකි රස්නයක්.... එයින් නිරන්තරයෙන්ම සිදුවන්නේ දැවීමක්..... ප්රේමය හෝ ආදරය අත් හැරීම හෝ අහිමිවීම කියන්නෙ ජීවිතය අහිමිවීම හෝ අත්හැර දැමීම නෙවෙයි.... ආදරය හෝ ප්රේමය යනු ජීවිතයේ එක් ප්රපංචයක් විතරයි. ඕනෑම අහිමිවීමක් තවත් ඇරඹුමක සුබ ලකුණක් සේ දකින්න ඔබ ඔබේ මනස හුරු කරන්න.... පසුතැවීම තුළින් වේදනාවත්, වේදනාව තුළින් කලකිරීමත්, කලකිරීම තුළින් වෛරයත් මනසෙහි නිර්මාණය කර නොගැනීමේ වගකීම තියෙන්නේ ඔබ තුළමයි.
ආදරය තුළ, ප්රේමය තුළ ගෞරවය ප්රගුණ කරන්න. වෙන්වීමකදීත් සියල්ල මධ්යස්ථව දරාගෙන ඉවසිලිවන්තව ගෞරවයෙන්ම සමුදෙන්න.
ඔබ ජීවිතයේ එක් දිනක් හෝ ආදරයෙන් බෙදාහදාගත් කිසිවෙකුට නින්දා නොකරන්න. ඔබ දෙදෙනාගේ පෞද්ගලිකත්වයන් හෙළි නොකරන්න. ප්රේමය, ආදරය වැනි සංකල්ප තුළ සාරධර්මයන්ටත් ලියලන්නට ඉඩ හරින්න. සාරධර්ම වලින් සුපෝෂණය වූ ආදරයක කිසිවිටෙක මනුෂ්යත්වයෙන් වියුක්ත වූ අන් කිසිදු සංකල්පයක් වෙනුවෙන් අවකාශයක් නිර්මාණය වෙන්නේ නැහැ. ආදරය සහ ප්රේමය තුළ සැමවිටම ආශිර්වාදයට ඉඩ හරින්න... එවිට එම සංකල්ප සෙත් කවියක ස්වරූපයකට මිසක් වස් කවියක ස්වරෑපයකට කිසිදා පරිවර්තනය වෙන්නෙ නැහැ.
මේ හැඟීම් මනෝ විද්යාත්මක දෘෂ්ටියකින් අපි විග්රහ කරගන්නෙ කොහොමද?
අපි යමෙකුට වෛර කරන විට, අපි එම පුද්ගලයාට රිදවීමට උත්සාහ කරනවා කියන්නෙ, අපටම රිදවා ගැනීමක්. අපේ සිත්වල වෛරය ඇති වූ විට, අපගේ මනසේ සාමය සහ අපගේ ආත්මයේ සතුට නැති වී යනවා. වෛරය අපගේ ඵලදායිතාව විනාශ කර මානසිකව, චිත්තවේගීයව සහ ආධ්යාත්මිකව වර්ධනය වීමට ඇති අවස්ථාව විනාශ කරනවා.
මිනිසුන්ට වෛර කිරීම නැවැත්විය හැකි එකම ක්රමය ඔවුන්ට ආදරය කිරීම පමණයි. ආදරය කිරීම වඩාත් පහසු කාර්යයක් නෙවෙයි. ආදරය කිරීම සමහරවිට කරන්න අමාරුම දෙයක්. වෛර කිරීම වෙනුවට ආදරය කිරීම ඉගෙනගෙන කළයුතු දෙයක්. ඔබට වෛර කිරීම නැවැත්වීම සහ වෙනත් පුද්ගලයින්ට ආදරය කිරීම ආරම්භ කිරීම ඉතා අපහසු නම්, ඔවුන් සමඟ අනුකම්පාවෙන් පටන් ගන්න. ඔබ ඔබ ගැන පමණක් සිතන සහ දැනෙන නිසා ඔබ ඔවුන්ට වෛර කරන්න පුළුවන්. සමහර විට, ඔබ දන්නේ ඔබේම දුක් වේදනා ගැන පමණයි. ඔබ වෛර කරන අය ගැන පමණක් සිතීමට සහ දැනීමට පටන් ගත හැකි නම්, ඔවුන්ද දුක් විඳින බව ඔබට වැටහෙනු ඇත.
ඔබ ආදරය කළ කෙනෙකුට වෛර කරන්නේ නම් ඒ වෙනුවට ඔබ සහකම්පනය ඇතිකරගත යුතුයි. එවිට ඔවුන්ගේ වේදනාව ඔබට වැටහෙනු ඇත. ඔබේ හදවත මෘදු වනු ඇත. ඔබේ හදවත විවෘත වනු ඇත. ඔබට වෛර කිරීම නවත්වා ආදරය කිරීමට පටන් ගත හැක්කේ එලෙසිනි.
ඔබ මිනිසුන්ව නිෂේධාත්මක ලෙස විනිශ්චය කරන තරමට ඔබ ඔවුන්ට වෛර කරනවා. මිනිසුන්ට වෛර කිරීම නවත්වන්න, ඔවුන්ව විනිශ්චය කරනවාට වඩා ඔබම විනිශ්චය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන්න. අනුන්ගෙ වැරදි හොයනවා වෙනුවට තමන්ගෙ වැරදි හොයන්න ස්වයං ආවර්ජනයක් කරන්න. ඔබ ඔබ ගැන මෙනෙහි කරන විට, ඔබේම අඩුපාඩු සොයා ගැනීමට, ඒවා නිවැරදි කිරීමට සහ වඩා හොඳ පුද්ගලයෙකු වීමට ඔබට අවස්ථාව ලැබෙනවා. නමුත් ඔබ අනුන්ගේ වැරදි සෙවීමට යොමු වූ විට ඔබට ලැබෙන්නේ කලකිරීමක් පමණයි.
වෛර කිරීම නවත්වා ආදරය කිරීමට පටන් ගන්න. ඔබට මිනිසුන් විනිශ්චය කිරීම නැවැත්විය හැකි නම්, ඔබට ඔවුන්ට වෛර කිරීමද නැවැත්විය හැකිය. ඒවගේම ඔබට ඔබේම වැරදි සෙවීමට පටන් ගත හැකිනම්, ඒවා නිවැරදි කිරීමට සහ පුද්ගලයෙකු ලෙස වර්ධනය වීමට, ඔබට අනෙක් පුද්ගලයින් අගය කිරීමට සහ ඔවුන්ට ආදරය කිරීමට ඉගෙන ගත හැකිය.
ආදරය ඉවසිලිවන්තයි. ඒ නිසා ඉවසීමෙන් තොරව ආදරය කරන්න බැහැ. ඔබට තවත් ඉවසීම එකතු කර ගනිමින් මිනිසුන්ට වෛර කිරීම නවත්වන්න. මිනිසුන් ඔබට රිදවන්නේ නම්, ඔවුන්ට නැවත රිදවීමෙන් ඔබ වළකින්න. ලේසියෙන් තරහා වෙලා පලිගන්න හිතන්න එපා. ඔබට ඉවසීම නැති වන තරමට ආදරය නැති වී වෛරය හුවමාරු වන බව සලකන්න. මේ අනුව, ඔබේ ආදරය නැවත ලබා ගැනීමට සහ වෛරය නැති කර ගැනීමට අවශ්ය නම්, ඔබේ ඉවසීම නැවත ලබාගන්න.
ඉවසීමෙන් සිටීම දුෂ්කර විය හැකි බව මතක තබාගන්න, නමුත් එහි ප්රීතිය ඇති බව මතක තබාගන්න, ඔබේ දිගු ඉවසීම ඔබ ආදරය කරන පුද්ගලයින් සමඟ ජීවිතය භුක්ති විඳීමට ඔබට වැඩි අවස්ථාවක් ලබාදෙන බව දැන සිටින්න.
ආදරය කරුණාවන්තයි. වෛර කිරීම නතර කර ආදරය ආරම්භ කිරීමට කාලය පැමිණ ඇතැයි ඔබ සිතන්නේ නම්, ඔබ වෛර කළ මිනිසුන්ට කරුණාව දක්වන්න. ඔවුන් ඔබට වෛර කරන නිසා ඔබ ඔවුන්ට වෛර කරනවා නම්, ඔවුන්ට නැවත වෛර නොකිරීමට කාලයයි. පලිගැනීමට කුමන්ත්රණය කරනවා වෙනුවට ඔවුන්ට කරුණාවන්ත වන්න. ඔවුන්ගේ වෛරයේ විරුද්ධ පැත්ත පෙන්වන්න. ඔවුන් ඔබට අකාරුණික නම්, ඔවුන්ටත් රළු නොවන්න. ඒ වෙනුවට, ඔවුන්ට කරුණාවන්ත හා ආචාරශීලී වන්න.
නිහතමානී ෙවන්න. උඩඟුකම වෛරයට ප්රධාන හේතුවක්. නිහතමානී වෙන්න. උඩඟුකම ඔබට වේදනාව සහ දුක් වේදනා පමණක් ඇති කරන බව තේරුම් ගන්න. එය ඔබේ සතුට විනාශ කරයි. එය ඔබේ මිතුරන්ගෙන් සහ ආදරණීයයන්ගෙන් ඔබව වෙන් කරන බිත්ති නිර්මාණය කරනු ඇත. එය ඔවුන් සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමෙන් ඔබව වළක්වනු ඇත. නිහතමානිකම වැළඳගෙන, මනුෂ්යයෙකු ලෙස ඔබ සර්ව සම්පූර්ණ නොවන බවත් වැරදි කළ හැකි බවත් පිළිගන්න. ඔබ නිහතමානීව හැසිරෙන විට සහ ඔබේම වැරදි අවබෝධ කරගත් විට, ඔබේ වෛරය ආදරය බවට පරිවර්තනය වන අතර ඔබේ ආත්මය උතුම් ජීවියෙකු බවට පරිණාමය වේ.
සමාව දෙන්න. ඔබේ උඩඟුකම අත්හැරීමට ඉගෙන ගන්න, ඔබ වෛර කරන පුද්ගලයා ඔබට කර ඇති බොහෝ යහපත් දේ ගැන සිතන්න, අතීතය වෙනුවට අනාගතය ගැන සිතන්න. ඔබ ඒවා කරන්නේ නම්, සමාව දීමට සහ අතීතයෙන් ඉදිරියට යාමට ඔබ ඉගෙන ගනු ඇත. එම පුද්ගලයා දැනටමත් ඔබේ සතුරා වුවද, ඔබ වෛර කිරීම නවත්වා ආදරය කිරීමට පටන් ගනීවි.
පරාර්ථකාමී ෙවන්න. ආදරය යනු පරාර්ථකාමී ක්රියාමාලාවකි. ඔබ ආත්මාර්ථකාමී පුද්ගලයෙක් නම් ඔබට කරුණාවන්ත, දයානුකම්පිත, නිහතමානී, සමාව දෙන සහ තෘප්තිමත් විය නොහැක. ඔබට ඒවා කළ හැක්කේ ඔබ කැපකිරීමක් කිරීමට ඉගෙන ගන්නේ නම් පමණි. ඔබේ සිතේ ඇති වෛරය දුරු කිරීමට, ඔබ ගැන පමණක් නොව අන් අය ගැන සිතීමට හා සැලකීමට පටන් ගන්න. අන් අයට ද්වේෂ කිරීමෙන් ඔබට සතුටක් ලැබිය නොහැකි බව තේරුම් ගන්න, මන්ද තමා තුළ සැබෑ සතුට ලැබෙන්නේ අන් අයගේ සතුට තුළ ඔබේ සතුට තැබීමෙන් බැවිනි.
ඔබ ඔබේ සතුට කැප කරන විට, ඔබ අන් අයව සැබවින්ම සතුටු කරයි. මෙය සිදු වූ විට, ඔබ අත්හරින සතුට සැබෑ සතුට සමඟ ප්රතිස්ථාපනය වේ. වෛර කිරීමෙන් ලබන සතුටට වඩා ආදරයෙන් ලබන සතුට උතුම් බවත් කල්පවත්නා බවත් මතක තබා ගන්න.