වරායේ හිරවුණු ඩොලර්
රටට අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය රැගත් කන්ටේනර් 800කට අධික ප්‍රමාණයක් කොළඹ වරායේ මාස 03කට අධික කාලයක් තිස්සේ ගොඩගැසී තිබෙන බවට ආනයනකරුවෝ සති ගණනක් තිස්සේ පැමිණිලි කළහ. ආහාර ආනයනකරුවන්ගේ සංගමයේ ප්‍රකාශකයකු පසුගියදා සඳහන් කර තිබුණේ මේ හේතුවෙන් අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය හිඟයක් රට තුළ නිර්මාණය වීමටද ඒ හේතුවෙන් මිල ගණන් ඉහළ යාමටද ඉඩ තිබෙන බවය. මේ නිසා හැකි ඉක්මනින් එම කන්ටේනර් මුදාහැරීමට රේගුව කටයුතු කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය බවද ඔහු පෙන්වා දී තිබිණි. අග්‍රාමාත්‍යවරයා පසුගියදා නියෝග කර තිබුණේ වරායේ ගොඩගැසී තිබෙන අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය අඩංගු කන්ටේනර් මුදාහැරීමට ඉක්මන් පියවර ගත යුතු බවය.
ඒ අනුව ගනු ලැබූ කැබිනට් තීරණයක් පරිදි පසුගිය බදාදා (29) ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව ඩොලර් මිලියන 50ක් රාජ්‍ය බැංකු දෙකකට මුදාහැරීමට පියවර ගෙන තිබිණි. අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය රුගත් කන්ටේනර් රේගුවෙන් මුදාගැනීම සඳහා එම මුදල් ආනයනකරුවන්ට ලබාදීමට කටයුතු කරන බවද ප්‍රකාශයට පත් විය. මේ මුදල් යොදවාගෙන කන්ටේනර් මුදාගැනීමෙන් පසුව අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය හිඟවීමකින් තොරව ජනතාවට ලබාදිය හැකිවනු ඇති බවට විශ්වාස කෙරේ.
එහෙත් මෙහිදී වැදගත්ම සාධකය වන්නේ මෙය තාවකාලික පියවරක් පමණක් වීමය. කන්ටේනර් වරායේ ගොඩගැසුණේ ආනයනකරුවන් පොලු තැබීම නිසා නොව රටේ ප්‍රමාණවත් තරම් ඩොලර් නොමැති වීම හේතුවෙනි. කන්ටේනර් මුදාගැනීම සඳහා මහ බැංකුවෙන් ඩොලර් නිකුත් කරන්නේ තමන් සතු සංචිතයෙන් බව පැහැදිලිය. එයින් සිදුවන්නේ රටේ ඩොලර් සංචිතය තවදුරටත් පහත වැටීමය. සංචිතය පහළටම වැටෙන විට විදෙස් රටවල ව්‍යාපාරික ආයතන සහ නැව් සමාගම් තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ ආනයනකරුවන් සම්බන්ධයෙන් පවතින විශ්වාසය පළුදු වන බවට තර්කයක් තිබේ.
විදේශ විනිමය උපයා ගැනීම තවදුරටත් වර්ධනය කර ගැනීම හැර මේ තත්ත්වය වළක්වා ගැනීමට වෙනත් ක්‍රියාමාර්ගයක් නැත. මේ යථාර්ථය සියලු දෙනා විසින්ම තේරුම් ගැනීම අවශ්‍ය බව පෙන්වා දිය යුතුය. එය රජයේ ප්‍රතිපත්තිමය වැරදි හේතුවෙන් සිදුවීද නැතහොත් පසුගිය යහපාලන රජයේ වැරදි එයට බලපා තිබේද යන්න තවදුරටත් වැදගත් නැත. ඩොලර් නැත්නම් රටට සිදුවන්නේ බංකොළොත්භාවයේ අමිහිරි ප්‍රතිඵල විඳගැනීමට බව රජයත් විපක්ෂයත් දෙකම අවබෝධ කර නොගතහොත් අමාරුවේ වැටෙන්නේ රටේ ජනතාවය.
ශ්‍රී ලංකාව එක් අතකින් කොවිඩ් වසංගතය හේතුවෙන් මතු වූ ගැටලු සමඟ පොර බදන අතර තවත් අතකින් අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය හිඟයත් මිල ගණන් ඉහළ යාමත් සමඟ ලොකු අරගලයකට මැදි වී සිටී. කොවිඩ් වසංගතය හේතුවෙන් රටට ගලා එමින් තිබූ ඩොලර් උල්පත් දෙකක් සිඳී ගොස් තිබීම ඩොලර් හිඟයට ප්‍රධාන වශයෙන් හේතු වී තිබේ. සංචාරක කර්මාන්තයෙන් රටට වාර්ෂිකව ලැබෙමින් තිබූ ඩොලර් බිලියන 4ක 5ක ආදායම ශුන්‍ය වී ඇත. විදෙස් ශ්‍රමිකයන් විසින් එවනු ලබන ඩොලර් ප්‍රමාණයද අඩකටත් වඩා අඩු වී ගොසිනි. යන්තමින් හෝ ඩොලර් උපයා දීමක් සිදුවන්නේ ඇඟලුම් සහ වෙනත් අපනයන භාණ්ඩ අලෙවියෙන් ලැබෙන ආදායමෙනි. මෙය කිසිසේත් ප්‍රමාණවත් නොමැති බව අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය රුගත් කන්ටේනර් සිය ගණනක් වරායේ හිර වී තිබීමෙන් පැහැදිලි වෙයි.
ඩොලර් ප්‍රශ්නය විසඳා ගැනීමට ආර්ථික න්‍යායක් පිළිබඳ කතා කිරීමෙන් පළක් නැත. ඒ සඳහා කෙටි කාලීන සහ දීර්ඝ කාලීන වශයෙන් ප්‍රායෝගික වැඩපිළිවෙළකට යා යුතුය. ඒ සඳහා දේශපාලන තීන්දු ගැනීම පමණක් ප්‍රමාණවත් නැති බවත් ආර්ථික ක්ෂේත්‍රයේ පළපුරුදු විද්වතුන්ගේ සහාය ලබාගැනීමට තරම් තත්ත්වය බරපතළ වී ඇති බවත් සැඟවිය නොහැක. රට තුළට ඩොලර් ගෙන්වා ගැනීමට සුදුසු පියවර ගැනීම තවදුරටත් ප්‍රමාද කළ නොහැක.
රටට ඩොලර් ගෙන්වා ගැනීමේ එක් ක්‍රමයක් වන්නේ ඍජු විදෙස් ආයෝජන කැඳවා ගැනීමට හැම අතින්ම රුකුල් දීමය. ඒ සඳහා ද අවශ්‍ය වන්නේ ප්‍රායෝගික වැඩපිළිවෙළකි. විදෙස් ආයෝජකයන් සඳහා දොර හැර තිබීම පමණක් ප්‍රමාණවත් නොවේ. ඒ සඳහා ආයෝජකයන්ට සුදුසු පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම අවශ්‍යය. කොවිඩ් වසංගතය අඩු වී යාමත් සමඟ ඒ සඳහා වේගවත්, කාර්යක්ෂම වැඩපිළිවෙළක් නොතිබුණහොත් ආයෝජන ගෙන්වා ගැනීමද නිකම් සිහිනයක් පමණක් වනු ඇත. ඍජු විදෙස් ආයෝජන පතපොතේ ලියැවෙන ඉලක්කම්වලට පමණක් සීමා වීමෙන් එක ඩොලරයක්වත් රටට එකතු වන්නේ නැත.
කොවිඩ් වසංගතය යම් පමණකට පාලනය වී තිබීම පිළිබඳ රටේ කාටත් සතුටු විය හැක. එහෙත් රටේ පවතින ආර්ථික තත්ත්වය දිනෙන් දිනම තවදුරටත් දුර්වල වුවහොත් එම සතුට දිය වී යාම වැළැක්විය නොහැක. තෙල් ඇතුළුව ඊළඟ බඩු තොගය වරායෙන් මුදාගැනීමට අවශ්‍ය ඩොලර් සොයාගැනීමට නිසි සැලැස්මක් නැත්නම් රට බරපතළ අර්බුදයකට තල්ලු වනු ඇත.
