පළමු හිරු කිරණේ වර්ණය
නුඹ කෙලෙසද හඳුනා ගත්තේ.....?
කොහෙන්ද කොහෙන්ද පුංචි කුරුලු පැටියෝ
ඔයාට ඒ ගීතය ලැබුණේ
ස්වර අහසක් සරා පියා විදාහල කිරිල්ලියකගෙන් මට අසන්නට සිත් වන්නේද එවැන්නකි. මෙම කවිය හින්දී සාහිත්යයේ ඡායාවාදී යුගයේ ස්වභාවධර්මයේ සුකුමාර කවියා නමින් විරුදාවලිය ලත් සුමිත්රානන්දන් පංත් නැමැති කවියාගේ කාව්ය රචනාවකි. ස්වකීය දෙමාපියන්ගෙන් වෙන්ව දොරට වැඩුම සිදුවූ අවස්ථාවේදී පුංචි කුරුලු පැටවෙකු ප්රථම හිරු කිරණේ වර්ණය හඳුනාගත් ආකාරය කවියා විමසන අතර කිචිබිචි හඬින් නද දෙන පුංචි කුරුලු පැටවාට මෙතරම් මිහිරි ගීතයක් කොහෙන් ලැබුණේදැයි විමසයි. මෙම කවිය මනරම් හිතුවිල්ලකින් විඳින සඳ මට ඇසෙන්නේම සියක් දහසක් පෙරා වත් කරන ලද තරම් රන් රම්ය ස්වරයකින් ගයන ඇගේ ස්වරයයි. ඇත්තටම ඈ ගයද්දී සොඳුරු සංධ්වනියක් සේ ඒ මිහිරුති හඬ හදවත ගැඹුරටම කිඳා බසිද්දී ඈ ගයන මොහොතක වැයුම් නැතත් කම් නැතැයි මට සිතේ.
ආහ්... ඒ තරමටම ඒ හඬ මාධුර්යය ඉසියුම්ය. සවන් සිසාරා සම් මස් ලේ නහර ඇට මිඳුළු පතුලටම මුල් විහිදුවන සඳ මනෝරම්ය අසංසංසන්දනාත්මක භාවනාවක මම නිමග්න වෙමි. ගීතය හා සංගීතය යනු ස්වභාවධර්මය නම් දෙවියන් වහන්සේ විසින් ප්රදානය කරන ලද දිව්යමය ත්යාගයක් වූ සඳ ඒ ත්යාගය ලබන්නට තරම් සාංසාරික කුසල් වැඩූ සිත් කොතෙක් නම් පින්සාරදැයි මට සිතේ.
ඉතින් අහන්න
දවස - ජූලි 7 - නැත්නම් හතේ හත
වෙලාව - 7.07
හත්වැනි ප්රසංගය
ප්රසංගයේ නම - සප්ත සුරාගී
මා මේ කියන්නේ ජූලි 7 වැනිදා 7.07 ට කොළඹ නෙළුම් පොකුණ රංග ශාලාවේ වේදිකාවක් මත ඇසෙන්නට නියමිත සුරඟනකගේ සුරාගී සංධ්වනිය ගැනය. ඒ වේදිකාව මත ගයන ඇය, ඇගේ හත්වැනි ගී ප්රසංගය ඒ වේදිකාව මත දිගහරින්නට පේවෙන ඇය සුරංජි ශ්යාමලී ය. ඈ සමඟින් ඉන්දියාවේ මුම්බායි හි රාජේෂ් පංවාර් (Rajesh Panwar) ගී ගයන වග කියන්නට ලැබීමත් සේම අසන්නට ලැබීමත් කෙතරම් නම් ඉසුරුමත් පුවතක්දැයි සිතෙන්නේ රාජේෂ් යනු ඉන්දීය සිනමාව වෙනුවෙන් ගී ගයන ඉන්දියාවේ මහා සංගීතඥයෙකු වූ මොහොමඩ් රාෆිගේ සෙවණැල්ල ලද අද්විතීය ගායන පෞරුෂයක් ලෙස හඳුන්වා දිය හැකි නිසාමය. තවද එදාට සුරංජි සමඟ දයාන් විතාරණ, පූර්ණ සචින්ත, හේමාල් වාහලතන්ත්රී ද වේදිකාව මත ගීතවත් වනු ඇත.
සත් හැවිරිදි වියේ සිටියදී සන්ෆ්ලවර් සංගීත කණ්ඩායමත් සමඟ ගීයක් ගැයූ සුරංජි හින්දී වදන් හි තේරුම නොදත් යුගයේදී ද භාරත ගී රස වින්දන අසමින් දැනෙන පරිදි හින්දී ගී ගැයුවේ ගීතයට සේම හින්දී භාෂාවට ද ඈ කෙරේ තිබූ නොහිම් ආදරය සහ ඇල්ම නිසාමය.
ඇත්තටම ගීතයට වගේම හින්දී භාෂාවටත් ඇයි ඔබ එතරම්ම ආදරය කළේ?
මට හිතෙනවා මම ඒ ආදරය සංසාරයේ දුරක ඉඳන් අරන් එන ආදරයක් කියලා. පුංචි කාලෙ ඉඳන්ම හින්දී ගී ඇසෙද්දී ඒ ගීතවලට වගේම සංගීතයටත් මගේ හිතේ ඇතිවුණේ පුදුමාකාර ආශක්ත බවක්. මට මතකයි මම පුංචි කාලෙ ඒ කියන්නෙ 1989 - 90 වගේ කාලෙ භාරත ගී රසවින්දන අහන්නෙ පුදුමාකාර ආසාවකින්. ඇත්තටම මම සංසාර ගමන සහ මේ භවයේදී අප වෙත ලැබෙන දේවල් ඈත සාංසාරික කර්මයන්ගේ යහපත් සහ අයහපත් ඵල විපාක බව විශ්වාස කරන කෙනෙක්. ඒ වගේම ස්වභාවධර්මය සහ විශ්ව ශක්තිය මම හුඟක් විශ්වාස කරනවා. ඉතින් පූර්ව සංසාරෙක මම කරපු කුසලයක් නිසා මට ගී ගැයීමේ හැකියාව ලැබෙන්න ඇති කියලා මම විශ්වාස කරනවා. මගෙ දරුවො දෙන්නා සහ ස්වාමිපුරුෂයා එක්ක ගෙවන ජීවිතේ ආදරණීයයි. ඒත් කාර්යබහුලයි. ඒ නිසා මඟහරුණත් මම කාලයක් මුළුල්ලේම හැමදාම උදේ පාන්දර 4 සිට 6 වනතුරු නිබඳවම මගේ කටහඬ පුහුණුවීම්වල නිරත වුණා. මම හිතන්නෙ ඒ තරම් කැපවීමක් කරන්න ඒ හිතුවිලි මට ලැබුණෙ සංසාරේ පුරුද්දක් නිසාම වෙන්න ඇති.
ගීතයට සංගීතයට තරම්ම ඔබ හින්දී භාෂාවටත් ප්රේම කරනවා කිව්වොත් මම හිතන්නෙ මම නිවැරදියි?
ඇත්තටම ඔව්. ඒ ආදරයයි සංගීතයට සහ ගීතයට තියෙන ආදරයයි පුදුමාකාර ආදර කතන්දරයක් කිව්වොත් හරි. මම කැලණිය විශ්ව විද්යාලයේදී මගේ විශේෂවේදී උපාධියට තෝරගත්තෙ හින්දී භාෂාවයි. හින්දී විශේෂවේදී උපාධිය කරපු මම පළමු පන්තියේ සාමාර්ථයක් සහිතව උපාධිය ලබාගත්තෙ රන් සම්මාන හිමි ''බැජ් ටොප්'' විදිහට.
ගීතයට එතරම් ආදරයක් තිබුණු ඔබට හින්දී භාෂාව විශේෂවේදී උපාධිය සඳහා තෝරා ගනිද්දී ඇත්තටම හිතට පටලැවිල්ලක් ආවෙ නැද්ද මම තෝරගන්නෙ සංගීතයද? හින්දී භාෂාවද? කියන එක?
ඇත්තටම කියනවා නම් ඇයි මම සංගීතය නොකළෙ කියලා හිතුණු තැන් නොතිබුණා නෙවෙයි. එහෙත් ජීවිතේ සමහර තීරණ ගැනීමට සිදුවීම අහම්බකාරකයක් නොවන වගද මම විශ්වාස කරනවා. ඒ නිසා පසුතැවීමක් යම් තැනක දැනුණා නම් ඒ දැනුණු තැන මඟහරිමින් අද වෙද්දි ගීතයත් හින්දී භාෂාවත් දෙකම ආදරයෙන් දෝත දරාගත් තැනක මම ඉන්නවා නේද කියන තෘප්තිය මම විඳිනවා. සංගීත විශාරදවරියක් වීම තුළ දැනෙන සතුටත් හින්දී භාෂාව පිළිබඳ ලද ශාස්ත්රීය අධ්යාපනයත් යන දෙකම මගේ ජීවිතය එළිය කරපු පහන් දෙකක් කියලයි මට හිතෙන්නෙ.
හින්දී භාෂාව හා සාහිත්ය පිළිබඳව ශාස්ත්රපති උපාධිය හදාරන්න ඉන්දියාවට ගිය ඔබට ඒ සරසවිය සෙවණේ ලද ආදරය ගැන දැනෙන්නෙ කොහොම හැඟීමක්ද?
බරණැස හින්දු විශ්වවිද්යාලයට ගිය මට ඇත්තටම ඒ ලැබුණු ආදරය පුදුමාකාර වාසනාවක් විදිහටයි දැනෙන්නෙ. එයාලා මට කතා කළේ ශ්යාම්ලී කියලා. ශ්යාම් කියන්නෙ ක්රිෂ්ණාට කියන නමක්. එයාලා මට කිව්වෙ ඔයා අපේ කෙනෙක්, වැරදිලා ලංකාවෙ ඉපදිලා තියෙන්නෙ කියලා. මම හින්දී වචන උච්චාරණය කරන විදිහ, ඒ භාෂාව හසුරුවන විදිහ ගැන එයාලා ඇත්තටම පුදුම වෙච්ච තැන් තිබුණා. ඒ මහාචාර්යවරු මට ප්රශංසා කළේ ඔයා ඉන්දියානුවෙක් විදිහටම ලස්සනට ඒ භාෂාව හසුරුවනවා කියලා.
හින්දී භාෂාවට එතරම්ම ආදරය කළ සුරංජි හින්දී ව්යවහාරික ව්යාකරණය සහ හින්දී සාහිත්යය ඉතිහාසය ඇතුළු හින්දී භාෂාවේ දිශානතීන් කිහිපයක් අළලා ග්රන්ථ කිහිපයක්ද මේ වන විට රචනා කර හමාරය. ඇගේ බලාපොරොත්තුව හින්දී භාෂාව හා සාහිත්ය පිළිබඳව කිසිදු දැනුමක් නොමැති කෙනෙකුට වුවද එම භාෂාව ස්වයං අධ්යයනයක් මගින් හැදෑරිය හැකි මට්ටමට ප්රදානය කරන දැනුමින් සන්නද්ධ පොත් කට්ටලයක් හින්දී භාෂාවට පෙම් කරන භාෂා ප්රේමීන් වෙත තිළිණ කිරීමය. තවද උත්තර භාරතීය සංගීතය සහ ශාස්ත්රීය ගායන ශෛලිය යනුවෙන් ඈ ලියූ පොත ඉතා ප්රශස්ත මට්ටමේ කෘතියක් ලෙස බොහෝ පිරිස් අතර නිර්දේශ වූ අතර ඇය ග්රන්ථකරණයේ නියැලෙමින් ජීවිතේ තවත් පැතිකඩක් වර්ණවත් කරන්නීය. තවද බරණැස හින්දු විශ්ව විද්යාලයට අනුබද්ධිතව හින්දී සිනමාවට සම්බන්ධ විෂය තේමාවක් යටතේ ඇය හදාරණ ආචාර්ය උපාධියද මේ වසරේ අවසන් වීමට නියමිතය.
හින්දී භාෂාව සහ ගායනය විෂයෙහි ඔබ සන්තක වූ පුදුමාකාර හැකියාවට සාපේක්ෂව ලැබිය යුතු තැන් වටිනාකම් සහ වරප්රසාද ඔබට අහිමි වූ තැන් ඇති වග ඔබ නැවත නැවතත් ස්මරණය කරන තැන් තියෙනවාද?
ඇත්තටම කුමක් හෝ අහිමිවීමක් ජීවිතේ මට එහෙම තිබුණා. මාව මුදුන්ම තැනක තියලා කෙනෙක් මාව අගය කරනවා වගේම මාව හේතු රහිතව ප්රතික්ෂේප කරමින් මම යන ගමන වළක්වන්න කටයුතු කරපු පිරිස් මට ජීවිතේ බොහෝ හමුවී තිබෙනවා. ඉන්දියානු විශ්වවිද්යාලයට යාමට ප්රථම මට ඉන්දියාවට යාමට අවස්ථා කිහිපයක්ම ලැබී දෛවෝපගත විදිහට ඒ අවස්ථා මට මඟහැරී නැති වී ගියා. මගේ හැකියාවන් නිසාම මාව ප්රතික්ෂේප කරපු තැන් තිබුණා. මම සාංසාරික කර්මය විශ්වාස කරන කෙනෙක් විදිහට මා පෙර සසරක කළ අකුසලයක් නිසා සමහර විට ඒ අහිමිවීම් මට උරුම වෙන්න ඇති. ඉදිරියේදී මට මගේ මේ දැනුම දරුවන්ට බෙදා දීම සඳහා ශාස්ත්රීය වශයෙන් කටයුතු කරන්නත් අදහසක් තියෙනවා. ගායනවේදිනියක් ලෙස මෙතෙක් කටයුතු කළත් හින්දී භාෂාව පිළිබඳ ශාස්ත්රිය සැරිසැරිමක නියැලුණත් මම හිතන්නෙ මගේ ගමන මම හරියටම පටන්ගෙන තියෙන්නෙ දැන්. මගෙන් බොහෝ දේ උදුරාගත් සහ අහිමි කළ තැන් මම ජීවිතේ ඇතැම් අවස්ථාවලදී නැවත නැවත ස්මරණය කරන්නේ මේ මොහොත තුළ කිසිදු වේදනාවකින් නොවේ. ඇත්තටම මම ආසයි ජීවිතේ හැම අංශුමාත්රික ලැබීමක්ම පවා අහිමි වුවත් ඒ අහිමිවීම් දරාගෙන තමන්ගෙ අරමුණ වෙනුවෙන් හෘද සාක්ෂියට එකඟ ගමනක් යන්න මඟ එළි පෙහෙළි කරගන්න තරම් තමන් තමන්ට ආදරය කරන්න, තමන් තමන්ට ශක්තියක් වෙන්න, තමන් තමන්ව විශ්වාස කරන්න කියන පණිවිඩය මේ ලෝකයට දෙන්න. මේ ස්වභාවධර්මය සහ යහපත් සිතුවිල්ලත් නිවැරදි හෘද සාක්ෂියත් විශ්වාස කරන කෙනෙකුට ජීවිතේ කවදාවත් වරදින්නෙ නෑ. වයස කීයෙදි තමන්ගෙ ගමන පටන් ගත්තත් එතැන් සිට ඒ අය ජීවිතේ ලස්සනම ගමනක් යනවා.
සුරංජි ශ්යාමලී කවුදැයි ඉන්දියාවේ සිට රාජේෂ් පංවාර් කී කතා බොහොමයක් මම අසා උන්නෙමි. රාජේෂ් කියන්නෙ සුරංජි ශ්යාමලී යනු හින්දී භාෂාවත් ගායනයත් පිළිබඳව ප්රශංසනීයම හැකියාවක් ඇති සම්මානනීය ගුණයෙන් පූර්ණ ගායනවේදිනියක් සහ කලාවේදිනියක් වගය. සැබැවින්ම එය එසේ නොදැනුණා නම් ඇය හා ගී ගයන්නට රාජේෂ් ඉන්දියාවේ හිඳ නෙළුම් පොකුණ වෙත සපැමිණෙන්නට හැටියක් නැත.
සප්ත සුරාගී සමඟ හිනැහෙන ආදරණීය සුරා - සුරංජි
සෞන්දර්යාත්මක සමීකරණයක් සොඳුරු ලෙස විඳගන්නට සපැමිණෙන දින තෙක් සියක් දහසක් ඔබේ හඬට ප්රේමණීය වූ මිනිසුන් ජූලි හතේ හතයි හත තෙක් බලා හිඳිනු ඇත.
• සංජීවිකා සමරතුංග
• සුමුදු හේවාපතිරණ