වෙසක් සැමරුම අර්ථවත් කරමු
වෙසක් මහෝත්සවය මේ තරම් අසහනකාරී වාතාවරණයක් මැද සමරන්නට යෙදුණු වසරක් මින් පෙර නොතිබිණි. 71 අප්‍රේල් කැරුල්ල අවස්ථාවේදීත් ඉන්පසුව යුද්ධය හේතුවෙන් කොළඹ බෝම්බ පිපිරීම් සිදුවූ කාල සීමාවලදීත් රටේ ජනතාවගේ වෙසක් සැමරීමට බාධා පැමිණියේය. එහෙත් වෙසක් තොරණ ඉදිවීම්, දන්සල් පැවැත්වීම්, වෙසක් කලාප සහ මහා වෙසක් පහන් කූඩු ප්‍රදර්ශනය වැනි මහජනතාව එක්රැස්වන ක්‍රියාකාරකම් නැවතුණේ නැත. ඒවා කෙසේ හෝ ආරක්ෂක විධිවිධාන මැද ජනතාවගේද සහභාගීත්වයෙන් සිදුවිය. ඒ වෙසක් උත්සවවලට බාධා එල්ලවූයේද නැත. නමුත් මෙවර තත්ත්වය ඊට වඩා වෙනස් මඟක් ගෙන තිබේ.
අප්‍රේල් 21 වැනිදා එල්ල වූ බෝම්බ ප්‍රහාර හේතුවෙන් රටේ ජනතාව තුළ ඇති වූ සැක සහ බිය තවම පහව ගොස් නැත. සකල සමාජයම වෙලාගත් සැකය තවමත් ජනතාව අතර පවතියි. එම සැක බිය තුරන් කිරීමට ශක්තිමත්, ක්‍රමානුකූල වැඩපිළවෙළක් ක්‍රියාවේ යෙදවීමට ආණ්ඩුව අසමත් වීම මේ තත්ත්වයට හේතු වී තිබේ.
වෙසක් මහෝත්සවය සැමරීමට රටේ ජනතාව තුළ 21 වැනිදා ඇතිවූ සැකය, ආරක්ෂාව පිළිබඳ අවිශ්වාසය දුරැ කළ යුතුව තිබිණි. එහෙත් ඒ වෙනුවට සිදුවූයේ වෙසක් සතිය ආරම්භයේදීම සිංහල - මුස්ලිම් දෙපිරිස අතර ගැටුම් ඇතිවීමය. අප්‍රේල් 21න් සති තුනක් ඉක්ම යනවිට රටේ තත්ත්වය මේ ආකාරයට අංජබජල් වීමට ඉඩක් නැත. සාමාන්‍යයෙන් මිනිසුන් මෙවැනි ආවේග පිට කරන්නේ සිද්ධියක් ඇතිවීමත් සමඟය. එහෙත් සති තුනක් ගතවීමෙන් පසුව වෙසක් උළෙල පැවැත්වීම පවා අභියෝගයට ලක් කරමින් සිදුවූ වාර්ගික - ආගමික ගැටුම් වළක්වා ගැනීමට තරම් හැකියාවක් ආණ්ඩුවට නොතිබීම බරපතළ අඩුපාඩුවක් බව පෙන්වාදිය යුතුය.
අප්‍රේල් 21 බෝම්බයෙන් ජීවිත විශාල සංඛ්‍යාවක් විනාශ වීමත් තුවාල ලැබූ පිරිසක් සිටීමත් සහ ඒ හේතුවෙන් දුකට පත් තවත් පවුල් සිය ගණනක් සිටියදී රට තුළ වෙසක් උළෙල උත්සවශ්‍රීයෙන් පැවැත්වීම් සුදුසු නොවේ. මේ බව රටේ ජනතාවට අමුතුවෙන් කියාදිය යුතු නැත. එහෙත් වෙසක් උළෙලේ සැබෑ අරුත් පිළිබිඹු වන සේ රටේ සියලු ජනතාවට එක්වී වෙසක් උළෙල අර්ථවත් ආකාරයට සැමරීමට බාධාවක් නැත. නමුත් වයඹ පළාතේ සහ ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ ඇතිවූ නොසන්සුකාරී තත්ත්වය සහ එයට පාදක වූ කලකෝලාහල හේතුවෙන් වෙසක් උළෙල ඒ ආකාරයට සැමරීමට පවා බාධා ඇතිකර තිබේ. අප කළ යුත්තේ සියලු සතහට කරුණාවේ සහ දයාවේ අරුත වැටහෙන සේ හැකි තරම් බුද්ධ භාෂිතයට මුල් තැනක් දෙමින් වෙසක් සැමරීමට පියවර ගැනීමය. ඒ සඳහා ආණ්ඩුවෙන් නිසි මඟපෙන්වීමක් සිදු වී දැයි යන්න නම් ගැටලුවකි.
මෙවර ජාතික වෙසක් උළෙල දින දෙකකට සීමා කිරීමට ආණ්ඩුව තීරණයක් ගෙන තිබිණි. එසේම වෙසක් සැමරීම හැකි තරම් ප්‍රතිපත්ති පූජාවට තැනක් දෙමින් සිදුකිරීම යහපත් බවද ප්‍රකාශ වී තිබේ. මහා සංඝරත්නයේ උපදෙස්ද ඒ හා සමාන බව උන්වහන්සේලාගේ ප්‍රකාශ වලින් පැහැදිලි වෙයි. දාන, ශීල, භාවනා වැඩසටහන් ඒ අයුරින්ම ක්‍රියාත්මක කිරීමට කිසිදු බාධාවක් නැත. එසේම සෑම නිවෙසකම සහ ගොඩනැගිල්ලකම සැරසිලි සිදුකිරීමටත්, ආලෝක පූජා පැවැත්වීමටත් කටයුතු කළ හැක. නමුත් ඒ සඳහා ජනතාව පෙළඹවීමට ආණ්ඩුව ප්‍රමාණවත් උත්සාහයක් නොගත් බව අපගේ වැටහීමය. පවතින තත්ත්වය පිළිබඳව හොඳ අවබෝධයකින් ක්‍රියා කළා නම් වයඹ සහ ගම්පහ ප්‍රදේශවල පැතිර ගිය ගැටුම් වළක්වා ගැනීමට ඉඩ තිබුණා සේම වෙසක් සැමරීමද මීට වඩා ක්‍රමානුකූලව සිදුකළ හැකිව තිබූ බව අපේ විශ්වාසයයි.
සම්බුදු තෙමඟුලේ බුද්ධාලම්භන ප්‍රීතිය බෞද්ධයන්ට පමණක් උරැම වූවක් නොවේ. අවිහිංසාව, කරැණාව, දයාව මූලිකව සිතන ඕනෑම කෙනෙකුට වෙසක් උළෙල වැදගත් වෙයි. ඔවුන්ගේ සිත් පහන් කර ගැනීමට දුකට වේදනාවට පත් සියලු දෙනාගේ දුක් වේදනා දුරැකර ගැනීමටත් සමාජය වෙලාගෙන පැතිර පවත්නා වෛරය, ක්‍රෝධය, සැක සහ බිය තුරන් කර ගැනීමටත් වෙසක් උළෙල යොදාගත හැකිය. ඒ සඳහා සෑම ශ්‍රී ලාංකිකයකු තුළම උනන්දුවක් සහ ධෛර්යයක් තිබීම අවශ්‍යය.
රටේ පවතින තත්ත්වය සාමාන්‍ය අතට හැකි ඉක්මණින් හරවා ගැනීම සඳහා මේ වෙසක් දින කිහිපයම යොදවා ගැනීමට හැකියාව තිබේ. සිදු කෙරෙන සියලු පින්කම්, බණ දෙසුම් ආදී සියලු කටයුත්තකදීම බුද්ධ වචනය කෙරෙහි විශ්වාසය තබා ක්‍රියා කිරීම මේ අවස්ථාවේදී සිදුකළ හැකි උදාර මෙහෙවරයි. වෙසක් උළෙල මුවාවෙන් සිදුකෙරන බහුරූ කෝළං නැටීම් නවත්වා දමා ජාති, ආගම්, කුල භේදවලින් තොරව සියලු මනුසත් වර්ගයා කෙරෙහි මෛත්‍රිය, දයාව, කරුණාව පතුරුවා හැරීමට අධිෂ්ඨාන කරගත යුතු වෙමු. පවතින තත්ත්වය සමනය කර ගැනීමට බුදුදහමට අනුව කටයුතු කිරීම අපට අනුගමනය කළ හැකි හොඳම ක්‍රියාමාර්ගයයි. වෙසක් දින කිහිපය ඒ සඳහා අපට යොදාගත හැකි හොඳම කාලසීමාවයි.
