බිත්තරයටත් වැට්
බිත්තරයටත් වැට් බද්දක් අයකිරීම පසුගිය 01 වැනිදා සිට ආරම්භ විය. සමස්ත ලංකා බිත්තර නිෂ්පාදකයන්ගේ සංගමයේ ලේකම් රත්නසිරි අලහකෝන් මහතා මාධ්‍යයට පවසා තිබුණේ බිත්තර නිෂ්පාදනයේ ආදායම සඳහා 18% ක වැට් බද්ද ක්‍රියාත්මක කෙරෙන බවය. බිත්තරයට වැට් බද්දක් වැදුණේ ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට බවද ප්‍රකාශ කර තිබූ අලහකෝන් මහතා මෙයින් බිත්තර නිෂ්පාදන කර්මාන්තයට දැඩි බලපෑම් ඇතිවන බවද සඳහන් කර තිබිණි. කෙසේ වුවද බිත්තර මිල මේ හේතුවෙන් ඉහළ නොයනු ඇති බවත් ඔහුගේ ප්‍රකාශයේ සඳහන් විය.
බිත්තර නිෂ්පාදකයන්ගේ සංගමය එසේ කියා තිබුණද වැට් බදු ගැසීමට පෙර දිනයේ රුපියල් 30ට විකිණූ බිත්තරයක මිල ඊට පසු දා වනවිට රුපියල් 33ට ඉහළ ගොස් තිබිණි. මේ මිල ගණන් ප්‍රදේශයෙන් ප්‍රදේශයට සුළු වශයෙන් වෙනස් විය හැකි වුවද වැට් බද්දෙන් පසු බිත්තරයක මිල ඉහළ නොයනු ඇති බවට කිසිදු සහතිකයක් නිෂ්පාදකයන්ට දිය නොහැකි බව යථාර්ථයයි. මේ නිසා බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත්තේ ඉදිරි දිනවලදී තවදුරටත් බිත්තර මිල ඉහළ යාමයි. අතින් පාඩු විඳගෙන බදු ගෙවන නිෂ්පාදකයන් නැත. බොහොමයක් ව්‍යාපාරිකයන් පාරිභෝගිකයන්ට අත්‍යාවශ්‍ය භාණ්ඩ අලෙවි කරන්නේ පාඩු විඳගෙන නොව අධික ලාබයක් තබාගෙන බව ප්‍රකට රහසකි. මේ දිනවල පවතින උත්සව සමය අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍යවල මිල ඉහළ දැමීමට ව්‍යාපාරිකයන්ට හොඳ අවස්ථාවකි. ඒ අවස්ථාවෙන් ප්‍රායෝජන ගන්නා ව්‍යාපාරිකයන්ට බිත්තරයට දැමූ වැට් එක අමතක වීමට ඉඩක් නැත.
බිත්තර නිෂ්පාදකයන්ගේ අදහස මේ අවස්ථාවේදී වැට් බදු පැනවීම අසාධාරණ බවත් එය බිත්තර නිෂ්පාදන කර්මාන්තයට දැඩි අහිතකර බලපෑමක් ඇතිකළ හැකි බවත්ය. එසේ වුවහොත් ඉතාම අඩුම මුදලකට ජනතාවට ලබාගත හැකි ඉහළම පෝෂ්‍යදායී ආහාරයක් වන බිත්තර පරිභෝජනය පොදු ජනතාවට අපහසු වනු ඇත. එය ජනතාවගේ පෝෂණ අවශ්‍යතා සම්බන්ධයෙන් ගැටලුවක් වනු ඇත. පසුගිය කාලයේ බිත්තර මිල දෙගුණ තෙගුණ වෙද්දී මේ තත්වය උදා විය. බිත්තරයක මිල රුපියල් 60කටත් වඩා අධික විය. එය රට තුළ ප්‍රබල කථිකාවක් නිර්මාණය කළ අතර ආණ්ඩුව අලුත් වුවද ජනතාව ඒ අවස්ථාවේ ආණ්ඩුවටද දොස් පැවරූහ. පසුව නිෂ්පාදනය අධික වීම සමඟ එම තත්වය මගහැරුණි. බිත්තර මිල යළිත් වරක් ඉහළ යනු දැකීම ජනතාවගේ දැඩි විරෝධයකට හේතු වන බව නම් ස්ථිරය.
වැට් බදු අය කිරීමට ජනතාව විරුද්ධ නැත. නමුත් බිත්තර වැනි අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍යයකට බදු පැනවීම ජනතාවට ප්‍රශ්නයක් වනු ඇත. විශේෂයෙන් දියර කිරි, යෝගට් වැනි ආහාර වැට් බදු රහිත ලෙස අලෙවි කෙරෙද්දී බිත්තර කර්මාන්තය එයින් නිදහස් නොවීම ජනතාව තුළ ඇති කරන්නේ කලකිරීමකි. විශේෂයෙන්ම පාසල් යන වයසේ සිටින දරුවන්ට බිත්තර දිනපතාම ලබාදීම ඔවුන්ගේ පෝෂණයට ඉතාම වැදගත් වන බැවිනි. වැට් බදු පැනවීමේදී රජය මේ හැම පැත්තක්ම පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් ලෙස කරුණු හැදෑරීමක් සිදු නොකළේද යන සැකයට බිත්තර බද්දෙන් ලැබෙන්නේ ලොකු උත්තේජනයකි.
රටේ ජනතාවට මේ තරමට බදුවලින් පීඩනයට පත්වීමට සිදුව තිබෙන්නේ රටේ ආර්ථික අර්බුදයේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙනි. 18% තරම් ඉහළ වැට් බදු ගැසීමට සිදුවන තරමට ආර්ථිකය බින්දුවට වැටුණු අවස්ථාවේ සිට මේ පීඩනය ජනතාවට තදින්ම දැනුණි. වත්මන් ආණ්ඩුව බලයට පත්වීමට පවා එක් තීරණාත්මක සාධකයක් වූයේ එම පීඩනයයි. එම පීඩනයෙන් ජනතාව මුදා ගැනීමට තමන්ට හැකි බව වත්මන් ජනාධිපති අනුර කුමාර ප්‍රමුඛ මාලිමාවේ නායකයෝ මැතිවරණ වේදිකාවල පොරොන්දු රාශියක් දුන්හ. දැන් ජනතාව එම පොරොන්දු ඉටුවනු බලා සිටීම විමතියට කරුණක් නොවේ. ආණ්ඩුව එය වටහා ගත යුතුය.
එසේම ජනතාවට දැනෙන තරමට සහන ලබාදීමට තවම රජයට හැකියාවක් ලැබී නැත. විශේෂයෙන් තමන්ගේ වරදකින් නොවූවත් සහල්, පොල් ඇතුළු ඇතැම් අත්‍යාවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍යවල මිල ගණන් තවම ජනතාවට දරා ගැනීමට හැකියාවක් නැති බව ආණ්ඩුව අවබෝධ කරගත යුතුය. එසේ තිබියදී බිත්තරයට වැට් බදු වැටීම ජනතාවගේ පීඩනයට තවත් එකතුවක් පමණි. එම බදු හේතුවෙන් බිත්තරයක මිල වැඩි නොවීමට වගබලා ගැනීම ආණ්ඩුවේ වගකීමක් වෙයි.