ඉන්දියාවේ පනස් වැනි නිදහස් සැමරුමට ඒ.ආර්. රහුමාන් ‘වන්දේ මාතරම්’ නමින් ඇල්බමයක් කළේය. ඉන්දියාවේ නො-නිල ජාතික ගීය ලෙස සැලකෙන ‘වන්දේ මාතරම්’ ගීය හින්දු නොවෙන ජන කොටස් සඳහා ‘මා තුජේ සලාම්’ ලෙස නම්කර පොදු රසික කේන්ද්රයක් තැනීමට රහුමාන් ගත් උත්සාහය සාර්ථක විය. ඉන්දියාවේ සංගීත විවිධත්වය නිදසුන් සහිතව ශ්රව්ය-දෘශ්ය සංයෝගය ඇතිව කළ ඉදිරිපත් කිරීම් නරඹන නොඉන්දියානුවෙකුට එහි අරුත වටහා දීමට සමත් සංගීත සංයෝජනයන් එහි වෙයි.
අප කුඩා කළ ලංකාවේ සංගීතය පැහැදිලිව බෙදී තිබුණි. එහි අවම වශයෙන් ප්රබුද්ධ-පීචං භේදය පැවතුණි. ‘වේග රිද්ම නරකයි’ ‘අඩු වේග රිද්ම හොඳයි’ යනුවෙන් ගුවන් විදුලිය ආශ්රිතව තැනුණු වෙන්කිරීම ජන මනස වෙත සම්ප්රේෂණය වී තිබුණි. ඒ නිසා ‘නරක’ වීමට අවශ්යනම් වේග රිද්ම ඇසීම මගින් මව්පිය වැඩිහිටියන් හෝ අසල්වැසියන් අසතුටට පත්කිරීමේ හැකියාව තිබුණි.
මෙහි ජනවර්ග අතර විසල් විවිධත්වයක් පැවතුණි. නිදහස උදාවන විට පොදු රාජ්ය මණ්ඩලයට අයත් රටවලින් පැමිණ සිටි අය ලංකාවෙන් යන්න ගියහ. සිංහලය රාජ්ය භාෂාව කළ විට මෙහි සිටි යුරේශියානුවන් බොහොම දෙනෙක් සංක්රමණය වූහ. ඉන්පසුව ඇතිවූ වර්ගවාදී ගැටුම් නිසා විවිධ ජන කණ්ඩායම්වලට අයත් ජනයා පිටස්තරව ජීවත් වීමට තීරණය කළහ. සංස්කෘතික ගලනය නිසා මයිකල් ඔන්ඩච්චි, අම්බලවානර් සිවානන්දන් සේම ෂෙල්ටන් ප්රේමරත්න ද ලංකාවට අහිමි විය. විචිත්ර වර්ණයන්ගෙන් යුතු වූ ශ්රී ලංකාව වර්ණ හීනවීම නිසා සාහිත්යයට, සංගීතයට, තාක්ෂණයට, නවොත්පාදනයට තිබූ විසල් විභවයන් වැසීගිය බවට ඇතිවන සාංකාව හා අරගල කිරීමට කොළඹ වීදි දිගේ ඇවිද යන විටෙක සිදුවේ.
දශක තුනකට පෙර ලංකාවේ විසූ, සරපිනාව හා තබ්ලාව හෝ ඩොලැක්කය සමඟ හින්දී යැයි වරදවා වටහාගත්, උර්දු බසින් ‘කව්වාලි’ ගායනා කළ ඉස්ලාම් භක්තිකයා කොහි සිටීද? ඔහුට වූයේ පොප් ගීය නිසා පොප් නොවෙන සංගීත ප්රවර්ගයන්ට අත්වූ ඉරණම නොවේද? වරෙක නිර්මාණශීලී ලෙස දිස්වන ප්රවණතාවක් පසු කලෙක හානිකර අයුරින් ක්රියාත්මක විය හැකිය. යටත් විජිත සමයේ අප්රිකාවට සංක්රමණය වූ ඉන්දියානුවන් මේ වනවිට ඉන්දියානු හා අප්රිකානු සංගීත විධි මිශ්රකරමින් සංගීතයේ ඇෆ්රෝ-ඉන්දියානු උප-ප්රවර්ගයක් නිර්මාණය කර ඇත. බ්රිතාන්යයේ වෙසෙන ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති තල්වින් සිං ආසියානු සංගීතයේ ඉලෙක්ට්රොනික ස්වන මාදිලිය හා පර්යේෂණ කරයි. ඔහු මාලිහි චිරප්රසිද්ධ ගිටාර් වාදනකරුවා වන අලි ෆර්කා තුරේගේ නාද කාව්ය ඉලෙක්ට්රොනික මාදිලියෙන් ප්රතිනිෂ්පාදනය කරයි. බහු ස්වන, බහු මාදිලි සංගීතය ලෝක සංස්කෘතියක් තනමින්, එහි දේශීය ප්රක්ෂේපණයන්ගේ මානයන් පුළුල් කරමින් ඇත.
ලංකාවේ කණ්ඩායම් සංගීතයේ අනන්යතාවය ක්රමයෙන් හීනවෙමින් ඉලෙක්ට්රොනික උපකරණ අවභාවිතය දක්වා පල්ලම් බැසයන විට හින්දුස්ථානී සංගීතය මත පදනම් වූ ගීතය ද ‘ඇහින්දාස්’ සංගීත සංයෝජන බවට ඌනනය වී ඇත්තේ ඉල්ලුමට-සැපයුම නම් ඇති සරල තර්කනයට නතුවෙමිනි. උදාහරණයක් ලෙස හයි හැට් හෝ එහි අනුපූරක ඔක්ටපෑඩ්හි පුනර්වාදන නිසා ගීයක් පැතලි බවට පත්වීම පෙන්විය හැකිය. ඔක්ටපෑඩ් විසින් සංගීත භාණ්ඩ විවිධත්වයට දායකවන නමුත් එහි භාවිතය මගින් ඒකාකාරීත්වය ඇතිකිරීම නිසා ‘විවිධත්වය නම් එකාකාරීත්වය’ පවතින ආකාරය හඳුනාගත හැකිය.
ආහාර සංස්කෘතියේ විවිධත්වයට වරෙක විස්මිත ලෙස ඇතුළු වූ චයිනීස් ෆ්රයිඩ් රයිස් (මේ වනවිට එහි නම ‘රයිස්’ දක්වා ඌනනය වී ඇත) මේ වනවිට එම විවිධත්වය අතුගා දමන වේගයෙන් ප්රචාරණය වනවිට ‘විවිධත්වය නම් ඒකාකාරිත්වය’ සංස්කෘතියක විවිධ පාර්ශ්වයන් අතරේ පවතින ආකාරය වටහාගැනීමට උපකාර වෙයි. ජෛව විවිධත්වයේ දී අශ්වයාට ද ගොළුබෙල්ලාට ද ඇත්තේ සම අයිතියකි. සමාජගත සංස්කෘතියේ දී මිනිස් යහපැවැත්ම තහවුරු කරන ‘සංස්කෘතික විවිධත්වය’ අවිධිමත් අන්දමින් ආරක්ෂා කළ යුතුය..
►හෂිත (රසවතිය බ්ලොග්)